เผย!! เทคนิค การตัดแต่งกิ่ง เกิดผลเร็ว ช่วยเพิ่มผลผลิต 90 %
การตัดแต่งกิ่ง แต่งทรงต้น และการตัดแต่งกิ่งสำหรับไม้ผลมีจุดประสงค์ดังนี้ คือ
1. เพื่อให้ต้นไม้แข็งแรง และอายุยืน ในการแต่งทรงต้น เราเริ่มต้นทำ ตั้งแต่พืชยังต้นเล็กอยู่ ในระยะนี้เราเริ่มตัดกิ่งไม้ผล โดยเลือกเอาไว้เฉพาะกิ่งที่แข็งแรง และอยู่ในทิศทางที่ต้องการ กิ่งอ่อนแอ หรือกิ่งที่ฉีกง่ายก็ตัดทิ้งไป เมื่อต้นโตขึ้นมา โครงร่างของต้น ย่อมแข็งแรงดีกว่าพวกที่ไม่ได้ทำการตัดแต่งทรงต้น
ไม้ผลที่ไม่ได้รับการแต่งทรงต้น และการตัดแต่งกิ่งเลยนั้น จะตกผลเร็ว แต่จะให้ผลผลิตสูงสุดได้ไม่นาน ผลผลิตก็จะลดลงอย่างฮวบฮาบ หลังจากนั้นต้นไม้จะให้ผลน้อยมาก และต้นจะโทรม ส่วนไม้ผลที่ได้รับการแต่งทรงต้น และตัดแต่งกิ่งอย่างถูกต้องนั้น จะให้ผลช้ากว่า แต่เมื่อถึงจุดที่ให้ผลสูงสุด ซึ่งจะอยู่ในระดับต่ำกว่าต้นที่ไม่ได้รับการตัดแต่งเพียงเล็กน้อย ต้นที่ได้รับการแต่งทรงต้น และตัดแต่งกิ่งจะให้ผลนานกว่า และอายุยืนนานกว่า การที่เป็นเช่นนี้ เพราะว่าไม้ผลที่ไม่มีการแต่งทรงต้น และตัดแต่งกิ่งจะมีพุ่มใหญ่เร็ว ซึ่งจะทำให้ออกดอกติดผลเร็ว และเมื่อไม่มีการตัดแต่งกิ่งออกเลย ก็จะทำให้พุ่มใหญ่เต็มที่เท่าที่ดินฟ้าอากาศจะอำนวย จึงทำให้มีเนื้อที่ให้ผลมาก ส่วนพวกที่มีการตัดแต่งกิ่ง และแต่งทรงต้นนั้นพุ่มจะเล็กกว่า เนื้อที่ที่ให้ผลจึงน้อยกว่า และทำให้ผลผลิตน้อยในระยะแรก ต้นที่ทิ้งไว้ตามธรรมชาติไม่มีการตัดแต่งจะออกดอกติดผลเต็มที่เท่าที่ต้นจะทนได้ ทำให้ต้นโทรมเร็ว และผลผลิตลดลง ส่วนการตัดแต่งจะเป็นการช่วยให้ไม้ผลแข็งแรงอยู่เสมอ ไม่ทรุดโทรมเร็ว จึงทำให้การออกดอกติดผลมีระยะเวลานานกว่า
2. เพื่อให้ต้นไม้มีรูปร่างลักษณะเหมาะแก่การปฏิบัติงานในสวน การแต่งทรงต้น และการตัดแต่งกิ่งจะทำให้ต้นไม้มีรูปร่าง ตามที่ต้องการ ซึ่งจะสะดวกแก่การที่จะนำเอาเครื่องมือเครื่องใช้เข้าไปปฏิบัติงาน ทรงต้นที่ไม่สูงเกินไป และพุ่มไม่แน่นมากนัก จะสะดวกในการฉีดยากำจัดโรคและแมลง การให้ธาตุอาหารทางใบตลอดจนการเก็บเกี่ยวผลไม้ การตัดแต่งที่ดี จะทำให้แสงแดดผ่านเข้าไปทั่วพุ่ม อันจะเป็นการป้องกันโรคบางชนิดได้ด้วย
3. เพื่อให้ได้ผลไม้ออกกระจายอย่างสม่ำเสมอทั่วทั้งต้น การตัดแต่งจะทำให้มีการกระจายของกิ่งไปทั่วพุ่ม และทำให้ผลไม้ออกกระจายทั่วทั้งต้น ไม่แออัดอยู่กิ่งใดกิ่งหนึ่ง ทำให้กิ่งอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่รับน้ำหนักมากในบางกิ่ง ผลไม้ก็จะมีความสมบูรณ์สม่ำเสมอกัน
4. เพื่อให้ได้ผลไม้ที่มีคุณภาพดี เมื่อผลไม้กระจายทั่วทั้งต้น และแสงแดดก็สามารถส่องทะลุพุ่มได้ การสร้างอาหาร ก็เป็นไปอย่างเต็มที่ ทำให้ผลมีขนาดและคุณภาพดีพร้อมทั่วทั้งต้น การตัดแต่งกิ่งควรจะคำนึงถึงปริมาณใบในต้นด้วย เพราะไม้ผล ถ้ามีใบน้อยเกินไป จะทำให้ขนาดและคุณภาพของผลลดลง การปลิดผลออกเสียบ้างจะเป็นอีกทางหนึ่ง ที่จะทำให้อัตราส่วนของใบต่อผลอยู่ในระดับพอดี
5. เพื่อให้ต้นไม้ออกดอกติดผลสม่ำเสมอทุกปี การตัดแต่งกิ่งจะช่วยแก้ปัญหาการออกผลเว้นปี (alternate bearing) ของไม้ผล ปัญหานี้มักจะพบอยู่เสมอในลำไย ลิ้นจี่ ทุเรียน มะม่วง เป็นต้น สาเหตุใหญ่มาจากเรื่องอาหาร และสิ่งแวดล้อม ถ้าเราสามารถควบคุมการออกดอกติดผล ไม่ปล่อยให้ต้นไม้ติดผลมากจนต้นโทรมโดยการตัดแต่งกิ่ง การปลิดดอกผล ตลอดจนการให้ปุ๋ย ก็จะช่วยแก้ไขการออกผลเว้นปีได้ โดยจะช่วยทำให้อาหารในต้นมีอยู่ตลอดไปไม่ขาดแคลน จนถึงกับไม่สามารถให้ผลในปีต่อๆ ไปได้
6. ป้องกันการระบาดของโรคและแมลง การตัดกิ่งที่เป็นโรคและแมลง ออกไปเสียจากต้น จะเป็นการป้องกันไม่ให้โรคและแมลง ระบาดไปสู่กิ่งอื่นๆ ภายในต้น การตัดเอากาฝากออก บางครั้ง จำเป็นต้องตัดทั้งกิ่ง ทั้งนี้เพราะรากกาฝากจะไชชอนไปตามกิ่ง ระหว่างเนื้อไม้กับเปลือก ถ้าเอารากออกไม่หมด ก็อาจแตกเป็นต้นใหม่ได้
ที่มา : รศ.ดร.รวี เสรฐภักดี
ภาควิชาพืชสวน ในงานเกษตร กำแพงแสน